نان و برنج بلوچی با خورشتهایی که بوی ادویههای تند این خطه را میدهد، میزبان مسافرانی است که سیستان و بلوچستان را به عنوان مقصد سفر خود انتخاب کردهاند... نان و برنج بلوچی با خورشتهایی که بوی ادویههای تند این خطه را میدهد، میزبان مسافرانی است که سیستان و بلوچستان را به عنوان مقصد سفر خود انتخاب کردهاند. استانی که به تازگی به جمع مقاصد گردشگری اضافه شده تا تجربهای تازه از سفرهای درون کشور را برای گردشگران رقم بزند. مقصدی که سفر به آن تجربه ناشناختهای است؛ از دیدن مناظر بکر تا امتحان کردن میوهها و خوراکهایی که کمتر کسی درباره آن اطلاعاتی دارد. روستاهای کوچک با تعداد خانوارهای کم در سراشیبی حذف و تخلیه قرار دارند. نسلهای جدید روستاهای کمجمعیت و بدون امکانات را به مقصد شهرها و حاشیه آنها ترک میکنند. اما یک روستای کوچک در نزدیکی شهر ایرانشهر قصه دیگری را برای خود رقم زده است. کوچکورین روستای کوچکی با نزدیک به صد نفر جمعیت در 30 کیلومتری ایرانشهر قرار دارد. روستایی که همه ساکنان آن قوم و خویش هستند. کوچکورین هم میتوانست مانند بسیاری از روستاهای کوچک تخلیه و متروک شود و جمعیت آن به شهرها کوچ کنند، اما خلاقیت و ایده یکی از اهالی این روستا، آن را تبدیل به یکی از مقاصد گردشگری استان سیستان و بلوچستان کرده است. کنج رودخانه؛ جاذبه دیدنی کوچکورین در زبان محلی به معنی کنجی در کنار رودخانه است. این روستا در میانه دو دامنه کوه در کنار جاده اصلی ایرانشهر به خاش قرار گرفته است. روستایی که نخلستانهایش از دور دست پیداست و خانههای خشت و گلیاش میان آنها قرار دارد. شغل اکثر ساکنان کشاورزی و دامداری است. اما خلاقیت یکی از اهالی روستا به کوچکورین رنگ دیگری بخشیده است. حالا به گردشگرانی که قصد اقامت در نزدیکی شهر ایرانشهر را داشته باشند، کوچ کورین را پیشنهاد میکنند. روستایی بکر با بلوچهای مهماننواز که لذت یک پذیرایی تمام بلوچی را میتوان در آن تجربه کرد. تلاشهای یک بومی برای روستا سعیده آزادوار بانویی اهل کوچ کورین است که براثر یک اتفاق، بخشی از خانه پدریاش را تبدیل به یک اقامتگاه بومگردی بلوچی کرده است. او میگوید:«یک روز در روستا در حال دوخت لباس برای عروسی خواهرم بودیمکه خانمی برای بازدید به روستای ما آمد. او منیره تقدیسی یکی از فعالان حوزه گردشگری بود. بعد از اینکه روستا را بازدید کرد و خانه پدری ما را دید به من پیشنهاد کرد که بخشی از خانه پدری را تبدیل به اقامتگاه کنم و پذیرای گردشگران باشم.» این اتفاق ناگهانی حالا اوضاع زندگی آزادوار را تغییر داده است. او بعد از این پیشنهاد اقدامات اجرایی را شروع و حالا بخشی از خانه خشت و گلی پدری را تبدیل به اقامتگاه بومگردی با رنگ و بوی زندگی بلوچی کرده است. اقامتگاهی که با صنایع دستی بلوچها تزیین شده و هنوز گوشه اتاقش حجله بلوچی عروسی دیده می شود. رختخواب های رنگارنگ به ترتیب چشم نوازی چیده شده و تمام اقامتگاه، نشان از سادگی و بکری زندگی بلوچ ها دارد. آزادوار همراه خانواده اش حالا مدتی است پذیرای گردشگران است؛ میزبانانی که با لباسهای بلوچی به استقبال مهمان خود میروند و با نوشیدنی ها و خوراک های بلوچی از آنها پذیرایی می کنند. آزادوار می گوید: «از چند ماه قبل اقامتگاه را راه اندازی کردیم و در این مدت میزبان تورهای پر جمعیت و گردشگران خارجی نیز بودیم. همه زوایای کار براساس فرهنگ بومی هاست و غذاها نیز از غذاهای محلی است.» او حالا در اندیشه گستردهتر کردن اقامتگاهش است: «به بخش کپری اقامتگاه فکر میکنیم و در نظر داریم که اتاق کپری به مجموعه اضافه کنیم.» اقتصاد پایدار گردشگری؛ راه نجات روستاها اقامتگاه بومگردی که هزینه کمتری نسبت به انواع اسکان های هتلی دارد، فرصتی است که میتواند روستاهای مختلف را از نظر اقتصادی شکوفا کند. در زمانیکه موضوع مهاجرت معکوس به روستاها مطرح است، اقامتگاه بومگردی و زیرساختهای گردشگری نقش قابل توجهی را در این زمینه بازی میکنند. اقامتگاهیکه در کنار معرفی روستا میتواند موجب اشتغال و گردش سرمایه در روستا شود. در دورهای که روستاییان با فراموش کردن آیینها و فرهنگ خود به شهرها کوچک میکنند، اقامتگاه فرصتی برای بازنمایی فرهنگهای بکر و کمتر شناخته شده ایجاد میکند. عاملی که میتواند روستاهای در معرض تخلیه را نجات دهد و از آنها مقصد گردشگری بسازد. کوچ کورین در سیستان و بلوچستان تنها یکی از نمونههای اقدام برای ایجاد کسب و کار روستایی بر پایه اقتصاد پایدار گردشگری است. اقدامی که در صورت موفقیت میتواند الگوی دیگر روستاها به ویژه در استان سیستان و بلوچستان باشد.

نظرات